اولین بیمارستان های مشهد
بیمارستان های مشهد به عنوان یکی از اصلی ترین بخش های مهم و حیاتی در شهر مقدس مشهد دارای اهمیت بالایی چه برای گردشگران و چه برای ساکنین شهر هستند. با وجود جمعیت زیاد کلان شهر مشهد، بیمارستان های بسیاری در سراسر این شهر ایجاد شده اند که هرکدام در نوع خود تخصصی و یا همگانی می باشند.
برخی از بیمارستان های مشهد نه تنها در این شهر بلکه در تمامی ایران به دارا بودن متخصصان خبره معروف هستند و گاهی نیز دلیلی برای سفر مسافران علاوه بر زیارت به شمار می روند. امروزه تعداد بیمارستان های مشهد به بیشتر از 30 مرکز بزرگ و مجهز و بیش از 50 کلینیک کوچک و بزرگ می رسد. ما در این مقاله تنها به معرفی چند تا از قدیمی ترین بیمارستان های مشهد می پردازیم.
دارالشفا امام رضا (ع)
فعالیت های پزشکی آستان قدس رضوی با سابقه 500 سال از دوره صفویه با تأسیس دارالشفا آغاز می شود که آن هم به دلیل حضور حرم امام رضا(ع) در مشهد است. دارالشفا در کنار حرم در خدمت زائران و مجاوران بوده است، اما مشهد با داشتن تنها یک دارالشفا با کمبود درمانگاه و بیمارستان روبه رو بوده است و همین می شود که آستان قدس در سال 1307 خورشیدی به تأسیس بیمارستان های دیگری اقدام می کند.
بیمارستان امام رضا
در اواخر دوره قاجار، زمانی که مشهد با کمبود درمانگاه و بیمارستان روبه رو بود، آستان قدس رضوی به تأسیس بزرگ ترین و مهم ترین بیمارستان در شرق کشور به نام شاه رضا (امام رضا(ع) فعلی) در سال 1307 خورشیدی اقدام می کند که در 1313 خورشیدی رسما افتتاح می شود.
در سال 1307 خورشیدی هم زمان با برنامه‌ریزی‌های چند ساله برای برگزاری جشن هزارمین سال تولد فردوسی بزرگ ساخت بیمارستان امام رضا(ع) شروع می شود. طراح بیمارستان، مهندس کریم طاهرزاده بهزاد، طراح آرامگاه فردوسی است که تازه با تحصیلات معماری از برلین به ایران بازگشته است.
ساخت بیمارستان امام رضا(ع) اما شش سال به طول می انجامد و در سال 1313 خورشیدی با نام «مریضخانه شاه رضا» در محل جدیدی از زمین های الندشت که موقوفه آستان قدس رضوی است و خارج از شهر و خوش آب و هوا، افتتاح می شود.
اما نقشه بیمارستان با بهره از معماری اروپای قرن 19 دارای دو پلان به شکل (H) است که از حرف اول کلمه Hospital گرفته شده و با این نشانه از نمای بالا، مانع از حمله به بیمارستان در زمان جنگ می شود، چون طبق قوانین بین الملل در زمان جنگ، هیچ کشوری حق حمله به بیمارستان ها را نداشته است.
بیمارستان ارتش مشهد، بازگشت به حدود یک قرن پیش
بیمارستان ارتش مشهد تنها 2 سال با یک قرن شدن فاصله دارد؛ زیرا ساخت این بیمارستان و افتتاحیه آن در سال 1304 انجام شده و تا کنون نیز سر پا می باشد. بیمارستان 550 تخت خوابی ارتش مشهد به نظامی های عزیز خدمات رایگان ارائه می دهد. اما در کنار ارائه خدمات رایگان برای نظامی ها، بیماران عادی را با دریافت هزینه پذیرش می کند. در بخش بستری بیمارستان خدمات داخلی، CCU، ارتوپدی، چشم، عفونی، قلب و ….. انجام می گیرد و در کنار این بخش کلینیک تخصصی و پاراکیلینیک تخصصی نیز ایجاد شده است.
بیمارستان آریا
در سالهاي اوليه دهه 30 كه دانشكده پزشكي مشهد اولين فارغ التحصيلان خود را به جامعه پزشكي تحويل داد بالطبع به كادر تخصصي و اساتيد اضافه گرديد و به موازات آن نياز بخش خصوصي درمان نيز بيشتر مي شد. به تدريج بيمارستانهاي كوچك در ساختمانهاي اجاره اي شكل گرفت كه تا چند سالي جوابگوي نياز درمان بود ولي با افزايش جمعيت و گسترش جامعه پزشكي ضرورت ايجاد مراكز مجهزتر احساس مي شد.
از جمله با ادغام بيمارستانهاي يغمايي و شفاء در سال 1348 بيمارستان آريا افتتاح گرديد. موسسين آن آقايان دكتر رهبرنيا، دكتر مهدي، حميد و مسعود يغمايي، دكتر معين افشار، دكتر قربانبان، دكتر فقيهي و دكتر افشين بودند.
بیمارستان بنت الهدی
بیمارستان و زایشگاه خصوصی بنت الهدی مشهد، اولین بیمارستان خصوصی در شهر مقدس مشهد می باشد که در سال ۱۳۳۷ توسط مرحوم دکتر معتمدی جهت ارائه خدمات نوین پرشکی به بیماران و به خصوص انجام زایمان و مراقبت های بعد از آن تأسیس گردید و طی مدت کوتاهی به عنوان زایشگاه خوش نام و معتبر در شهر شناخته شد و اسقبال بیماران به این مکان روز به روز افزایش یافت.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷، این بیمارستان تحت نظارت و مدیریت بنیاد جانبازان انقلاب قرار گرفت و در دوران جنگ عمدتاً در خدمت جبهه و درمان جانبازان عزیز قرار داشت ولی متأسفانه طی آن سال ها با توجه به وضعیت عمومی کشور، سطح خدمت رسانی بیمارستان بسیار کاهش پیدا کرد و حتی در حوالی سال های ۱۳۷۸ و ۱۳۷۹ به کمتر از سطح استاندارد وزارت بهداری وقت رسید.
در سال ۱۳۷۹ بیمارستان به بخش خصوصی واگذار گردید و با حضور فعالانه جناب آقای دکتر محمدرضا امیر حسنخانی، جراح و متخصص چشم به عنوان رئیس هیأت مدیره جدید بیمارستان، روند احیاء و تجدید حیات آن آغاز شد و طی یک دهه این مرکز درمانی با سطح خدمات پایین تر از استاندارد، به یکی از بهترین مراکز درمانی خصوصی استان و حتی کشور تبدیل گردید و امروزه همچون نگین درخشانی در آسمان بهداشت و درمان کشور می درخشد.
بیمارستان دکتر شیخ
بیمارستان دکتر شیخ در سال 1330 با هدف درمان بیماری های واگیر از جمله وبا و طاعون که در آن سالها شایع بود، افتتاح شد. به مرور و با برطرف شدن مشکلات مربوط به بیماری های واگیر کاربری این بیمارستان به سمت تخصصی اطفال تغییر پیدا کرد.
فعاليت هاي مركز پزشكي فوق تخصصي بيمارستان دكتر شيخ شامل بخشهاي تخصصي و فوق تخصصي جراحي اطفال، داخلي اطفال، ICU، دياليز، هماتولوژي، اعصاب و روان، نفرولوژي، انكولوژي، اورژانس و اتاق عمل مي باشد. درمانگاه هاي گوش و حلق، اورولوژي، عفوني، خون، كليه، پوست، روانپزشكي، دندانپزشكي، جراحي ، جراحي اعصاب و داخلي اعصاب نيز در اين مركز مشغول فعاليت هستند.
لیست سایر بیمارستان های مشهد
همانگونه که قبلا گفتیم تعداد بیمارستان های مشهد بسیار بیشتر از آن است که بتوان همه ی آنها را به تفصیل معرفی نمود. اما شما می توانید در این لیست مهم ترین بیمارستان های مشهد را مشاهده نمایید:
- بیمارستان فوق تخصصی رضوی مشهد، تنها هتل بیمارستان شهر
- بیمارستان امام رضا مشهد، دانشگاه علومی پزشکی
- بیمارستان قائم مشهد، بیمارستان دولتی با قیمت ارزان
- بیمارستان طالقانی مشهد، اولین بیمارستان امدادی جاده ای استان
- بیمارستان شهید کامیاب یا همان امدادی مشهد
- بیمارستان امام زمان مشهد، درمانگاه خیریه در گذشته
- بیمارستان و زایشگاه بنت الهدی در مشهد
- بیمارستان مادر مشهد، زایشگاه نیمه دولتی
- بیمارستان خاتم الانبیا مشهد، بیمارستان تخصصی چشم
- بیمارستان اکبر مشهد، مخصوص کودکان
- بیمارستان دکتر شیخ مشهد با سابقه ای طولانی مدت و …
اولین پزشکان مشهد
پزشکان مشهد یکی از معروفترین مجموعه های پزشکی کشور را تشکیل داده اند که در زمینه های مختلف، درخشش های متعددی را بدست آورده اند. بسیاری از پزشکان مشهد صاحب کرسی های دانشگاهی در دانشگاههای معتبر دنیا هستند که این موضوع باعث افتخار جامعه پزشکان مشهد میباشد.
به نظر میرسد طبابت تا حدود یکصد سال پیش در مشهد هم تابع طبابت های دوران حکیمان تجربی بوده است. اما یکی از پزشکانی که بدون شک، همه پزشکان مشهد و سایر مردم از او به نیکی یاد می کنند دکتر مرتضی شیخ میباشد. ایشان سر منشاء بسیاری از امور خیر و اخلاق های زیبای پزشکی در مشهد بوده اند.
دکتر مرتضی شیخ و نامی ماندگار بین پزشکان مشهد
دکتر شیخ علاوه بر خدمات پزشکی در مشهد به روحیه خیرخواهی و خدمت به مردم مشهد مشهور است.
یکی از اخلاق های زیبای او قرارداد با برخی از داروخانه ها بود که متصدیان داروخانه ها گفته بودند نسخه ایی که دکتر روی آنها علامتی خاص قرار میداد از مریض ها پولی توسط داروخانه دریافت نمیشد و این وجوه را خود دکتر از محل وجوه شخصی خود تامین مینمود.همچنین وقتی دکتر شیخ در منزل بود چراغی را به نشانه حضور روشن میگذاشتند تا اگر مردم و مریض ها نیازی به او داشته باشند به در خانه وی مراجعه کنند.
دکتر بولتون و خدمات ارزنده او به جامعه پزشکی مشهد
در سال ۱۳۳۳ پزشکی بلژیکی به مشهد آمده و برای سه سال در قرارداد اول به استخدام آستان قدس برای ریاست بخش جراحی بیمارستان امام رضا(ع) درآمد و بعدا این مدت به ۱۵ سال ارتقا یافت. بسیاری از دست اندرکاران پزشکی معترف هستند که با حضور دکتر بولون بلژیکی در مشهد، زمینه های جراحی های نوین در مشهد رشد چشمگیری داشته و گسترش یافت. او که به کمک به نابینایان و فقرا مشهور بود، کار این دو گروه را در خدمات پزشکی بدون نوبت رسیدگی مینمود.
اولین پزشک جراح مشهد
با تاسیس بیمارستان ها در مشهد رشته جراحی هم بعنوان یکی از بخشها فعال شد و این امر موجب می شود تا گروهی از پزشکان در این شهر مشغول مداوای بیماران باشند.در گذشته عمل های جراحی کوچک بود ولی با گذشت زمان و تجهیز بیمارستان ها عمل های بزرگ هم انجام می شود.
نخستین مکانی که جراحی در آن انجام شده است دارالشفای آستان قدس رضوی بود و از دکتر شیخ حسن خان عاملی می توان بعنوان اولین جراح مشهد نام برد.
شهر مشهد از جمله شهرهایی است سابقه خوبی در علم پزشکی دارد، نخستین پزشکان مشهد فارغ التحصیلان خارج کشور بودند و برخی هم دانش آموختگان دارالفنون .
در بین پزشکان مشهد و متخصص های گوناگون مانند متخصص ارتوپدی، متخصص ارولوژی، متخصص پاتوبیولوژی، متخصص زیبایی و جراحی پلاستیک، متخصص کودکان، متخصص مغز و اعصاب، متخصص چشم پزشکی، متخصص قلب و عروق، متخصص دندانپزشکی، متخصص روانپزشکی، متخصص زنان و زایمان، متخصص ریه و آلرژی، متخصص خون و سرطان، متخصص گوارش و کبد، متخصص ژنتیک و تمامی رشته های تخصصی گروه پزشکی افراد لایق و بنامی در گروه پزشکی مشهد حضور داشته که نه تنها مردم مشهد بلکه بسیاری از افراد از سراسر کشور و حتی کشورهای همسایه از وجود برکت و تخصص آنها بهره مند میشوند.
شما نیز می توانید با تهیه بلیط هواپیما مشهد و سفر به این سرزمین پر خیر و برکت هم از خدمات پزشکان حاذق این شهر بهره مند شوید و هم از انواع جاذبه های دیدنی مشهد لذت ببرید.
